Ý nghĩa
Ngày Giỗ Đầu hay còn được gọi là “Tiểu Tường” là ngày giỗ (kỵ giỗ) đầu tiên sau đúng một năm ngày mất của ai đó. Đây là một trong hai giỗ thuộc kỳ tang. Bởi vậy, vào ngày Giỗ Đầu người ta thường tổ chức trang nghiêm, bi ai, sầu thảm chẳng khác là mấy so với ngày để tang năm trước. Nghĩa là con cháu đều có vận tang phục, khi tế lễ đều có khóc như ngày đưa đám, một số nhà có điều kiện còn thuê cả đội kèn trống nữa.
Sắm lễ
Vào ngày Giỗ Đầu, ngoài mâm lễ mặn, hoa, quả, hương, phẩm oẳn, người ta thường mua sắm rất nhiều đồ hàng mã không chỉ là tiền, vàng, mã, giấy mà còn cả những vật dụng như quần áo, nhà cửa, xe cộ và thậm chí còn mua sắm cả hình nhân bằng giấy nữa.
“Hình nhân” ở đây không phải để thế mạng cho ai mà là tục tín ngưỡng tin rằng, với phép thuật của thầy phù thuỷ thì hình nhân
bằng giấy khi đội đi sẽ hoá thành người hầu hạ vong linh nơi âm giới.
Sau buổi lễ những đồ vàng mã sẽ được đem ra tận ngoài mộ để hoá (đốt). Những đồ hàng mã đốt trong ngày giỗ Tiểu Tường còn được gọi là “mã biếu. Gọi là mã biếu vì người ta nghĩ rằng những đồ mã này chỉ cúng cho vong linh người mất, nhưng người đó không được dùng mà phải mang biếu các ác thần để tránh sự quấy nhiễu.
Các bài văn khấn trong ngày giỗ đầu
Văn khấn thổ thần, táo quân, long mạch và các vị thần linh trước giỗ đầu
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy: Đức Hoàng thiên hậu thổ chư vị tôn thần.
- Con kính lạy: ngài Bản gia táo quân, ngài bản gia thổ công, long mạch, thần tài.
- Con kính lạy: các ngài thần linh ai quản trong xứ này.
Hôm nay là ngày...... tháng..... năm......
Tín chủ (chúng) con là:..................
Ngụ tại:..................
Nhân ngày mai là ngày giỗ đầu của......................
Chúng con cùng toàn thể gia quyến tuân theo nghi lễ, sắm sửa hương hoa lễ vật kính dâng lên trước án tọa Tôn Thần cùng chư vị uy linh, kính cẩn tâu trình.
Kính cáo bản gia thổ công, táo quân, long mạch và các vị thần linh cúi xin chứng minh, phù hộ cho toàn gia chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành.
Kính thỉnh các tiên linh, gia tiên chúng con và những vong hồn nội tộc được thừa phụng vị cùng về hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn chính ngày Giỗ đầu
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy: Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy: Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân
- Con kính lay các ngài thần linh, thổ địa cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy: chư gia tiên Cao tằng Tổ tiên nội ngoại họ............................
Tín chủ (chúng) con là:............................
Ngụ tại............................
Hôm nay là ngày..... tháng..... năm......
Chính ngày giỗ đầu của ............................
Năm qua tháng lại, vừa ngày huý lâm. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề giãi tỏ.
Nhân ngày chính giỗ, chúng con và toàn gia con cháu, nhất tâm
sắm lễ vật kính dâng, đốt nén tâm hương giãi tỏ tấc thành. Thành khẩn kính mời.............................
Mất ngày.... tháng.... năm....
Mộ phần táng tại............................
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu bình an, gia cảnh hưng long thịnh vượng.
Tín chủ con lại xin kính mời các cụ Tổ tiên, nội ngoại, tổ khảo, tổ tỷ, bá thúc, cô di và toàn thể các hương linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.
Tín chủ lại mời vong linh các vị tiền chủ, hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
