Ý nghĩa
Đứa trẻ từ lúc mới sinh tới lúc đầy cữ, đầy tháng, đầy năm là trải qua những giai đoạn quan trọng của đời người, nên việc cúng Mụ trong những dịp này phải rất thành kính và cẩn trọng. Cúng đầy năm còn gọi là cúng đầy tuổi. Ngoài việc cúng lễ như cúng Mụ lúc đầy cữ, đầy tháng, trong dịp này người ta còn có tục thử đứa trẻ.
Hôm ấy, đứa trẻ được ăn mặc chỉnh tề. Con trai thì bày cung tên giấy bút, con gái bày dao kéo, kim chỉ bên cạnh. Đứa trẻ được đặt trước những thứ đồ đó và sẽ nhặt lấy một thứ mà nó thích.
Người ta cho rằng: nếu đứa con trai chọn kiếm cung, thì lớn lên nó sẽ theo nghiệp võ, nếu chọn giấy bút thì lớn lên đứa trẻ sẽ theo nghiệp văn. Con gái nếu chọn kim chỉ sẽ có tài nội trợ, giỏi việc gia thất.
Sắm lễ
Trong lễ cúng đầy năm, ngoài lễ và văn khấn cúng Mụ như cúng đầy tháng, người xưa còn làm cỗ khấn trình trước bàn thờ gia tiên.
Tham khảo: Lễ cúng Mụ đầy cữ, đầy tháng
Văn khấn gia tiên
Văn khấn gia tiên khi trẻ đầy năm như sau:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay, ngày.... tháng..... năm......... Nay con giữ việc thờ phụng tên là..... tuổi..... ngụ tại xã..... huyện..... tỉnh..... cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.
Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật. Lòng thành nhân dịp sinh hạ cháu trai (gái) được đầy năm, kính mời hương hồn nội ngoại gia tiên, cụ, ky, ông, bà, cha mẹ, cô, dì, chú, bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con kính xin gia tiên phù hộ độ trì cho cháu.... hay ăn chóng lớn, tươi đẹp thông mình và toàn gia chúng con được an khang thịnh vượng.
Lòng thành tiến lễ.
Nhất tâm bái lạy.
Cúi xin lệt vị gia tiên chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
